تاثیرات آلودگی صوتی بر سلامت انسان و چگونگی جلوگیری از آن

مشکلات صوتی در آپارتمان های امروزی، معمولا به ۲ صورت رخ می دهد؛ یک مشکل این است که آپارتمان نشین ها در همان روزهای اقامت در خانه جدید خود متوجه می شوند با آلودگی های صوتی بسیاری روبرو هستند. آنها همیشه صدای خیابان و اتوبان های مجاور را می شنوند و حتی نیمه شب ها از خواب می پرند، برای اینکه یک موتوسیکلت با صدای بلند گاز می دهد و از کوچه رد می شود، اما آلودگی صوتی دیگر، به نامرغوب بودن مصالح ساختمانی و مشکل عایق نبودن دیوارها و سقف و کف مربوط می شود.

بمنظور مقابله و کاهشسروصدای مزاحم در ساختمانها از عایقهای صوتی استفاده میشود. درواقع در طراحی ساختمانها باید دو چیز را درنظر گرفت، اول جذب صدا و بعد انتقال آن و باید از مصالحیاستفاده نمود که این خاصیت را داشته باشند. موادی که قادرند امواج صوتی را جذب کرده و مقدار آن را کاهش دهند، به مواد اکوستیکی معروف میباشند.
چه نقاطی باید عایق صوتی شوند :
سقفها: مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایشساختمان را 35% تا 45% کاهش می دهد.
دیوارهای خارجی: مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان را حدود 15% کاهش می دهد.
کف: مصرف انرژی را در زمستان 5% کاهش میدهد.سقف و کف ساختمانهای موجود را میتوان براحتی عایق کاری کرد. درصورت وجود جا، دیوارهای خارجی را نیز میتوان عایق نمود.این روزها بسیاری از افراد از آلودگی صوتی به وسیله همسایه ها و نیز نداشتن حریم صوتی برای خود شکایت می کنند. در آپارتمان های نوساز سال های اخیر بسیاری از همسایه ها می توانند به طور واضح صدای تلویزیون، موسیقی و حرف های دیگر همسایه ها را بشنوند. حتی گاهی سخنان همسایه ها در اتاق خواب نیز به راحتی در آپارتمان واحد مجاورشان شنیده می شود.
در آیین نامه های ساختمان سازی آمده است که حد مطلوب صدا در اتاق خواب ۳۰ دسی بل، در اتاق نشیمن ۴۰ دسی بل و درآشپزخانه ۴۵ دسی بل است و حداکثر صدا نباید ۵ دسی بل بیش از این مقادیر باشد، اما این روزها شاهد نفوذ صداهای بسیار بالای ۵۰ دسی بل به داخل ساختمان ها هستیم و مهم تر اینکه صداهای همسایه ها را می شنویم و آنها هم صدای ما را می شنوند که کمتر از حد مجاز انرژی دارد اما حریم خانه های ما را می شکنند. حالا چاره کار چیست؟

تعمیر و نگهداری مداوم و منظم ابزار، تجهیزات و دستگاهها موجب می گردد که صداهای اضافی ناشی از سستی و فرسودگی کاهش یابد . با وجود این که بهترین روش کنترل سر و صدا به کارگیری اقدام های مهندسی است، گاهی این اقدام ها به علت کاستی های تکنولوژی و یا هزینه زیاد عملی نمی باشد . به این صورت باید روشهای اجرایی را به کار بست و مدت زمان قرار گرفتن کارگر در محیط پر سر و صدا را کاهش داد . و یا با ایجاد شیفت در گردش در بخش های مختلف کارخانه از توقف طولانی یک کارگر در مکان پر سر و صدا جلوگیری کرد . آموزش و تعلیم : در راستای موفقیت یک برنامه پیشگیری باید آثار زیان آور سر و صدا بر سلامتی انسان به مدیران و کارگران تفهیم گردد .یکی از راه حل هایی که می توانید ساختمان های آماده را عایق کنید، استفاده از مواد عایق صوتی در کف، دیوارها و سقف است. برای عایق شدن صوتی باید هم از موادی استفاده کرد که انرژی صوتی صداهای بیرون را کاهش دهد و هم از جنس هایی بهره برد که جذب کننده صوت هستند. پشم سنگ، کنف، عایق های سربی، کاشی های سلولزی، اندودهای آکوستیکی و اسفنج پلی استایرن از موادی هستند که هم جاذب صدا و هم کاهش دهنده انرژی صوتی است. این مواد برای استفاده در داخل دیوارها و کف استفاده می شوند اما ورقه هایی از برخی از آنها نیز در بازار وجود دارد که روی دیوارها نصب می شوند. برای مثال، کسانی که می خواهند در خانه تمرین موسیقی کنند، از این عایق ها روی دیوارهای اتاق خود استفاده می کنند.

حالا خودتان تصور کنید که در چنین شرایطی ، افراد باید چقدر بلند صحبت کنند. از طرف دیگر، ایجاد صدای بلند پیامدهای روحی و روانی زیادی به دنبال دارد که چند مورد از آنها عبارتند از:عوارض جسمی آلودگی صوتی برای بلندتر صحبت کردن به ماهیچه ها فشار بیشتری وارد می شود. وقتی افراد فشار بیشتری به خود وارد می کنند تا بلندتر صحبت کنند، ضربان قلب افزایش می یابد. با تغییر در ضربان قلب ، رگهای خونی تحت تاثیر واقع شده و در بیشتر موارد رنگ پوست تغییر می کند. وقتی چنین مسائلی ایجاد شد، سلولهای عصبی تحت تاثیر واقع شده و واکنش نشان می دهند. ظرفیت روحی و تحمل افراد کاهش یافته و بسرعت برافروخته ، عصبانی و کم تحمل می شوند. با کوچکترین مساله ای با یکدیگر درگیر شده و به روابط سالم اجتماعی خدشه وارد می شود. بر طرز فکر و تلقی افراد تاثیر گذاشته و موجب سوئتفاهم در ارتباطات کلامی می شود.

پنجره های ساختمان در عایق بودن صوتی آنها بسیار تاثیر دارد. اگر پنجره ها دوجداره باشند، صداها بسیار کمتر از خیابان به خانه نفوذ می کنند، اما اگر حتی پنجره های دوجداره به صورت استاندارد نصب نشده باشند، ممکن است خاصیت عایق بودن خود را از دست بدهند. حتما از عایق بودن درست پنجره های خانه خود مطمئن شوید. درزگیری پنجره ها نیز در این زمینه بسیار مهم است.
۶.استفاده از دیوارهای صوتی در اطراف ساختمان هایی که کنار بزرگراه ها قرار دارند نیز می تواند تا حدی ساختمان ها را از نظر صوتی عایق کند، اما استفاده از همه این موارد، ممکن است از عهده صاحب یک واحد آپارتمانی برنیاید. برای عایق کردن داخل آپارتمان ها که خرج کمی هم داشته باشد، باید چه کرد؟
۷.شاید تنها راهی که بتواند شما را از شنیدن صدای مزاحم همسایه هایتان تا حدی راحت کند، چیدمان مناسب کاربری های مختلف اتاق های خانه تان باشد. باید ابتدا با چند روز سکونت در واحد جدید، تلاش کنید جاهایی را که بیشترین صداهای همسایه ها را به داخل می آورد، شناسایی کنید. سپس سعی کنید اتاقی را برای خواب در نظر بگیرید که کمترین آلودگی صوتی را دارد. اگر نمی توانید اتاقتان را تغییر دهید، تختخوابتان را کنار دیوارهایی که با همسایه ها مشترک است، نگذارید. با گذاشتن کمدها پشت دیوارهای مشترک، تلاش کنید موانعی برای صداهای مزاحم ایجاد کنید، اما باید بدانید با این کارها، نمی توانید صداهای مزاحم را حذف کنید؛ یا باید پول بیشتری خرج کنید و روی دیوارها عایق صوتی نصب کنید یا اینکه تحملتان را بالا ببرید.

چگونه از گوش خود در برابر سر و صدا حفاظت کنیم:
۱-قرار گیری در معرض سر و صدا را به حداقل رسانید. در کنسرت ها، تالارهای سخنرانی و یا میهمانی ها کنار بلندگوها نشینید. چنانچه موسیقی دان میباشید، همیشه از حفاظ گوش استفاده کنید.
۲-حجم صدا را کاهش دهید. چنانچه از هدست و یا هدفن استفاده میکنید، و یا در یک فضای محبوس به موسیقی گوش میدهید (داخل اتومبیل) حجم صدا را کاهش دهید. اگر دوست شما که در ۹۰ سانتی متری شما ایستاده قادر به شنیدن صدای موسیقی از هدست و یا هدفن شما میباشد، صدای موسیقی شما یقینا بسیار بالاست.
۳-هنگام خرید لوازم منزل،اسباب بازی و وسایل برقی نوع کم سر و صدای آنها را انتخاب کنید.
۴-در مکانهای پر سر و صدا حتما از پلاک های گوش و یا گوشی ها استفاده کنید.
۵-استفاده از پنجره های دوجداره، سقفها و دیوارهای آکوستیک، پرده های قطور جلوی پنجره ها، پوشاندن کف با فرش و یا موکت سروصدای داخل و خارج خانه را کاهش دهند.
۶-بی جهت بوق خودرو را به صدا در نیاورید، مگر درمواقع اضطراری.
۷-سر و صدای حیوانات خانگی خود را کنترل کنید.

.آلودگی های صوتی شدید می توان برای گوش انسان خطرات جبران ناپذیر داشته باشد.مقادیر خطرناک بلندی صدا با واحدی با نام دسیبل اندازه گیری می شود. میزان حساسیت به صدا در هر فرد متفاوت است. اما متخصصین اعتقاد دارند که هنگامی به شنوایی آسیب می رسد که صدا بلندتر از 85 دسیبل باشد، که چیزی در حدود صدای یک ترافیک سنگین است.هر چه صدا بلندتر شود، شانس از بین رفتن شنوایی بیشتر است. البته طول مدت شنیدن صدا هم بسیار مهم است. برای مثال قرار گرفتن در معرض صدایی با بلندی 109 دسیبل، بیش از دو دقیقه، بسیار خطرناک است. اگر سر و صدا به قدری بلند باشد که شما برای ا ینکه صحبت کنید مجبور به فریاد زدن شوید، اگر گوشتان زنگ می زند یاحس می کنید صدا در گوشتان می پیچد، باید بدانید که صدا بیش از حد بلند و خطرناک است.کاهش آلودگی صوتی در محل کاردرجه بلندی صدا را می توان با یک ابزار مخصوص به نام صدا سنج اندازه گیری کرد. این ابزار فشار امواج صوتی موجود در هوا را مشخص می کند. کم کردن از مقدار قرارگیری در آلودگی صوتی به روش های زیر امکان پذیر است.تجهیزات را عوض کنید یا آنها را تنظیم نمایید.